معرفی رشته علوم و مهندسی باغبانی

رشته علوم و مهندسی باغبانی مجموعه‌ای از علوم، فنون و هنر در زمینه‌های گیاه‌شناسی، فیزیولوژی گیاهی، توسعه و بهبود روش‌‏های نوین میوه‌کاری، سبزیکاری، گل‌کاری و گیاهان زینتی، گیاهان دارویی، بهبود کیفیت پس از برداشت محصول و کاهش ضایعات پس از برداشت و اصلاح  ژنتیکی گیاهان باغبانی به روش‏‌های سنتی و نوین می‏‌باشد. باغبانی علم و هنر کشت، تکثیر، فرآوری و فروش گل‌ها، میوه‌ها، سبزی‌ها ، گیاهان دارویی، معطر و زینتی است و در یک تعریف کلی باغباني‌ آميخته‌اي‌ از علم‌، هنر و حرفه‌ی کاشت، داشت و برداشت میوه، گل و گیاهان زینتی و سبزی است. هدف این رشته تربيت كارشناس علوم باغباني است كه كارش تلفيقي از علوم ، تكنولوژي و هنر است. به عبارت دیگر تربیت افرادی که بتوانند به عنوان کارشناس در زمینه‌های مختلف تولیدی، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، و همچنین به عنوان مدرس در مراکز آموزش کشاورزی و یا مجری واحدهای تولیدی ، تعاونی و خصوصی بخش باغبانی و فضای سبز خدمت‌رسانی کنند. دانشجويان اين رشته ضمن كسب دانش و كارآيي در زمينه توليد ميوه ، سبزي، گياهان دارويي و معطر در مورد طراحي فضاي سبز و اصلاح و تهيه نهال و بذر محصولات باغباني نیز آموزش مي‌بينند و با زمينه‌هاي علمي و فني و تكنيك‏‌هاي جديد كاشت، نگه‏داري و بهره‌برداري از درختان ميوه، سبزي‌‏ها، گل‏‌ها و درختان و درختچه‌های زينتي و گياهان دارويي و معطر آشنا مي‌شوند. طول دوره 4 سال است و دانش‌آموختگان این رشته مي‌توانند علاوه بر فعاليت در زمينه‌هاي توليدي، در بخش‌هاي خصوصي ، تعاوني و دولتي و نيز تحقيقات، آموزش و برنامه‌ريزي باغباني در وزارت‏خانه‌هاي كشاورزي و جهاد سازندگي، دانشكده‌هاي كشاورزي، بنياد جانبازان، شهرداري‌‏ها و كشت و صنعت‌ها همكاري كنند.

چشم­ انداز

گروه علوم و مهندسی باغبانی دانشگاه ولی­عصر (عج) با بهره­­‌گیری از اعضای هیأت علمی متخصص و متعهد، در امر آموزش، پژوهش و پرورش دانشجویان خلاق و کارآمد مشغول فعالیت و تلاش می‌‎باشد. هدف اصلی این گروه آموزش و راهنمایی دانشجویان در امور مختلف علمی و پژوهشی جدید مرتبط با این رشته و زمینه ساز پرورش دانش‌آموختگان کارآفرین، خلاق و کارآمد در مقاطع مختلف تحصیلی است. عمده‌‌ترین چشم‌اندازهای گروه، بهره‌­مندی از مجموعه توانمندی‌‏های ذکر شده به منظور ایجاد تعامل دو سویه با محیط­های علمی، کشاورزی و پژوهشی کشور و دنیای خارج است.

تاریخچه

گروه علوم و مهندسی باغبانی در سال 1374 در دانشکده کشاورزی تاسیس و با پذیرش 38 دانشجو کار خود را آغاز نمود. در این گروه در یک دوره 24 ساله بین سال های 74 تا 96 بیش از 700 دانشجو در مقطع کارشناسی دانش آموخته گردیدهاند. طی این دوره تعداد زیادی از دانش آموختگان گروه علوم و مهندسی باغبانی در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه‌های بزرگ کشور با رتبه‌های درخشان پذیرفته شده، ادامه تحصیل داده و هم اکنون عضو هیات علمی چندین دانشگاه و مراکز پژوهشی کشاورزی هستند. گروه علوم و مهندسی باغبانی از سال 1386 در مقطع کارشناسی ارشد و از سال 1391 در مقطع دکتری اقدام به پذبرش دانشجو نموده و تا کنون حدود 100دانشجوی کارشناسی ارشد و 2 دانشجوی دکتری در گروه دانش آموخته شده‌اند. در حال حاضر، گروه علوم و مهندسی باغبانی با 9 عضو هیات علمی شاغل شامل سه استاد، دو دانشیار، چهار استادیار در گرایش‌های فیزیولوژی و به‌نژادی درختان میوه، فیزیولوژی و به‌نژادی سبزی‌ها، فیزیولوژی و به‌نژادی گیاهان دارویی، فیزیولوژی و به‌نژادی گیاهان زینتی و فیزیولوژی و فناوری پس از برداشت محصولات باغبانی و یک کارشناس ارشد آزمایشگاه مشغول به فعالیت‏های آموزشی و پژوهشی می‏باشد.

فضاهای آموزشی- پژوهشی

گروه علوم و مهندسی باغبانی دارای چهار آزمایشگاه آناتومی و فیزیولوژی گیاهی، بیوتکنولوژی، تغذیه و کشت بافت گیاهی و فیزیولوژی پس از برداشت به مساحت تقریبی 250 متر مربع و همچنین یک سردخانه می‌باشد. افزون براین در آزمایشگاه مرکزی دانشکده نیز دانشجویان تحصیلات تکمیلی در یک آزمایشگاه که ویژه کار‌های پژوهشی است، به انجام فعالیت‌های مربوط به پایان‌نامه می‌پردازند. نوع فعالیت آموزشی و پژوهشی که در هر یک از آزمایشگاه‌ها انجام می شود، به‌صورت زیر است:

- آزمایشگاه آناتومی و فیزیولوژی گیاهی: تهیه مقاطع گیاهی و تهیه لام و نمونه برداری از بافت‌های گیاهی و مشاهده آن ها توسط میکرسکوپ نوری یا استریومایکروسکوپ.

- آزمایشگاه بیوتکنولوژی: انجام پژوهش‌های مولکولی مانند استخراج DNA گیاهی، واکنش زنجیره‌ای پلیمراز و الکتروفورز محصولات PCR.

- آزمایشگاه تغذیه و کشت بافت گیاهی: تهیه محلول‌های غذایی برای سیستم‌های کشت بدون خاک و انجام انواع سیستم‌های کشت درون شیشه ای مانند ریزازدیادی، کشت جنین های گیاهی، کشت بافت و اندام گیاهی، ...

- آزمایشگاه فیزیولوژی و فناوری پس ازبرداشت: آزمایش‌های مربوط به اندازه‌گیری مواد شیمیایی و بیوشیمیایی محصولات باغبانی پس از انبارمانی.

- سردخانه: نگهداری و انبارمانی محصولات باغبانی در دماهای پایین جهت انجام آزمایش‌های پس از برداشت محصولات باغبانی.

- آزمایشگاه مرکزی: ویژه فعالیت‌های پژوهشی مربوط به پایان‌نامه یا رساله دانشجویان تحصیلات تکمیلی گروه.

- گلخانه شیشه‌ای و پلاستیکی: گروه علوم باغبانی دارای فضاهای گلخانه‌ای به مساحت تقریبی 400 مترمربع می‌باشد که در آن‌ها تجهیزات مربوط به سیستم‌های کشت بدون خاک شامل هایدروپونیک (آبکشت)، آئروپونیک (هواکشت) و آکواپونیک (پرورش توام ماهی و گیاه) و سیستم میست (مه‌افشان) جهت تکثیر و پرورش گیاهان قرار دارد و فعالیت‌های آموزشی- پژوهشی دانشجویان در این گلخانه‌ها که به چند بخش گلخانه گرمسیری، گلخانه ازدیاد و گلخانه هایدروپونیک تقسیم شده است، صورت می‌گیرد.

- کلکسیون ارقام و گونه‌های پسته، ارقام انار، انگور و زیتون به مساحت حدود 5/2 هکتار.

گرایش‌های تحصیلی موجود

کارشناسی ارشد:

-        درختان میوه

-        سبزی‌ها

-        گیاهان دارویی

-        تولید محصولات گلخانه‌ای

-        گیاهان زینتی

دکتری:

-        فیزیولوژی تولید و پس از برداشت گیاهان باغبانی

-       اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی

اطلاعات تماس با گروه ^:

آدرس: میدان 22 بهمن- دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان- دانشکده کشاورزی - گروه علوم و مهندسی باغبانی

تلفن: 31312037-034

فکس: 31312042-034

ایمیل: Horticulture@ vru.ac.ir

اعضای هیات علمی گروه علوم و مهندسی باغبانی